De werkkostenregeling, net even anders uitgelegd

Bij de WKR zou de centrale gedachte moeten zijn dat alles in het kader van de WKR belast is tegen 80% (effectief 44,4%). De zogenaamde vrije ruimte (1,2% van de loonsom) moet worden gezien  als datgene wat aan het einde van het jaar als een vrije drempel voor de heffing (van 80%) geldt. Als men goed omgaat met deze uitgangspunten, zal men zien dat de WKR niet duurder is (hoeft te zijn)  voor de werkgever en redelijk in de lijn ligt met vroegere heffing.

Aan de hand van een voorbeeld leggen we het uit:

In de eerste drie kolommen (37%, 42% en 52%) staat de situatie die er was voor de WKR. Een werknemer had recht op een km-vergoeding van 0,50 (regel a). Van deze 0,50 was 0,19 onbelast (regel b) zodat er 0,31 (regel c) op de loonstrook als loon verantwoord werd. Hierop werd  loonheffing (37%, 42% of 52%) ingehouden (regel d).  Uiteindelijk kreeg de werknemer per km derhalve b+c-d = e. De kosten van de werkgever bedroegen in alle gevallen 0,50.

Werknemer zal content zijn

Als men de vrije ruimte ziet als een belastingvrije ruimte is de kans aanwezig dat na invoering van de WKR de autokostenvergoeding is toegepast zoals berekend in WKR 1. Men is als het ware doorgegaan op de ingeslagen weg en dat betekent dat men van de beoogde 0,50 km-vergoeding wederom 0,19 onbelast uitkeert en dat men 0,31 in de WKR stopt. Gevolg is dat aan de werknemer 0,50 wordt betaald. Als aan het einde van het jaar blijkt dat alle kosten in de WKR niet gedekt kunnen worden door de vrije ruimte van 1,2% van de loonsom, zal dat deel van de kosten getroffen worden door 80% loonheffing. Als we aannemen dat de 0,31 derhalve belast moet worden, ontstaat een loonheffing voor rekening van de werkgever van 0,25 (regel d = 0,8 * 0,31). De werknemer zal uiterst content zijn met zijn 0,50, maar de werkgever ziet zijn kosten per km stijgen naar 0,75 (regel f = 0,50 + 0,25). Conclusie van de werkgever: de WKR is duur.

De denkfout die hier gemaakt wordt is gelegen in het feit dat in de oude situatie de 0,31 inclusief loonheffing was. Immers over de 0,31 was de werknemer nog loonheffing verschuldigd (regel d) met als gevolg dat de netto vergoeding aan de werknemer lager was dan 0,50. Bij de WKR werkt dit anders. De loonheffing (als eindheffing) wordt hier berekend over hetgeen de werknemer krijgt en wordt niet in mindering gebracht op de uitkering aan de werknemer maar betaald/verhaald op de werkgever. 

Onvoldoende vrije ruimte

Kortom de 0,31 zal ook in de WKR (zie WKR 2) beschouwd moeten worden als een bedrag inclusief loonheffing. De loonheffing bedraagt binnen de WKR 80% zodat  de totaal gewenste te verstrekken vergoeding 0,19 + 0,17 (= 0,31/1,8) = 0,36 zou moeten bedragen. Immers de belasting (eindheffing 80%) moet op het bedrag inclusief loonheffing in minder worden gebracht. Als de werkgever inderdaad onvoldoende vrije ruimte heeft dan zal de 0,17 (regel c) belast worden tegen 80% eindheffing (0,14 (regel d)). De kosten van de werkgever bedragen in het slechtste scenario (geen vrije ruimte meer) dan 0,50 (regel f = b+c+d). Als de werkgever aan het einde van het jaar nog vrije ruimte heeft dan zal dit bedrag alleen maar lager worden.

De verschillen tussen de netto betalingen aan de werknemer zijn ten opzichte van de oude situatie minimaal. De 52%-groep krijgt iets meer terwijl de 37%- en 42%-groep iets minder krijgt. Daarbij moet echter voor deze laatste twee groepen ook meegenomen worden dat het belasten van de km-vergoeding via de loonstrook ook betekende dat het fiscaal jaarloon van de betreffende werknemer hoger werd. Bij toepassing van WKR 2 zal het fiscaal jaarloon echter niet  hoger worden door de ontvangen km-vergoeding.  Zeker voor werknemers met toeslagen of andere inkomensafhankelijke uitkeringen kan dit een voordeel opleveren (als is het alleen al vanwege het uitblijven van herberekeningen na afloop van het jaar welke over het algemeen leidden tot terugbetalen).